2023 Asgari ücret ara zammıyla ilgili 85 milyon vatandaşın merakla beklediği cevap nihayet verildi. Temmuz ayında uygulanacak asgari ücrete ara zam miktarı ne kadar? Asgari ücret zammı kimleri kapsayacak? Ara zam tüm sektörleri etkiliyor mu? Yeni asgari ücrete refah payının da eklenmesiyle yüzde 30 zam yapılması öngörülüyor. İşte haberin ayrıntıları…
Son 2 yılda yüzde 200 oranında artan asgari ücrete yapılacak ara zam için ilk görüşme yarın gerçekleştirilecek. Yeni asgari ücrete refah payının da dahil edilmesiyle yüzde 30 zam öne çıkarken, net ücretin 11 bin 58 lira (brüt 13 bin 10 lira) olacağı tahmin ediliyor.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu asgari ücrete uygulanacak ara zam oranını belirlemek üzere yarın bir araya geliyor.
Asgari ücrete 2002 yılından bu yana uygulanan zam oranı yüzde 264,3 olurken Temmuz ayında uygulanacak ara zam 85 milyon vatandaşın gelirine yansıyacak. Bu zam toplu iş sözleşmesi yapılan işletmelerdeki maaşlar başta olmak üzere tüm maaşlara da artış sağlayacak bir etkiye sahip olacak.
Yeni asgari ücretle birlikte, en düşük aylık ihbar, kıdem tazminatı, emzirme yardımı, 65 yaş aylığı, işsizlik ödeneği, staj maaşı, GSS primi, Bireysel Emeklilik Kesintisi gibi birçok gelir, sosyal destek kalemi de yükselecek. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ev sahipliğinde yapılacak görüşmeye Türk-İş, TİSK heyeti katılacak.
İlk görüşmede bugün net 8 bin 506 lira (brüt 10 bin 8 lira) olan asgari ücrete ilişkin talepler, enflasyon başta olmak üzere ekonomik veriler ele alınacak.
Sabah gazetesinde yer alan habere göre yeni asgari ücrete refah payının da katılmasıyla yüzde 30’luk zam öne çıkarken, net ücretin 11 bin 58 lira (brüt 13 bin 10 lira) olacağı öngörülüyor. Temmuz ayında asgari ücretin yükselmesiyle kıdem tazminatları son brüt maaş üzerinden hesaplanacak. İşten çıkanlar için hesaplamada yeni asgari ücretin brüt rakamı esas alınacak. Asgari ücret, tüm sektörleri kapsayacak şekilde belirleniyor, işveren bu ücretin altında ödeme yapamıyor. Milyonlarca çalışanı ve dolaylı olarak da tüm vatandaşları ilgilendiren asgari ücrette ikinci zam başta olmak üzere merak edilen soruların cevapları şöyle:
ASGARİ ÜCRETE ARA ZAM MİKTARI NE KADAR?
Asgari ücret ocak ayında net 8 bin 506 lira oldu. Temmuz ayı zammı için çalışma yarın başlıyor. Hükümet tarafından yapılan açıklamalarda 500 dolar (11 bin 699 lira) seviyesi önemli eşik olacak. Ara zam refah payıyla belirlenecek. Yeni asgari ücrette yüzde 30’luk zam öne çıkıyor. Net ücretin 11 bin 58 lira olacağı tahmin ediliyor.
SOSYAL YARDIMLAR GÖZ ÖNÜNE ALINIYOR MU?
Asgari ücretin ödenmesinde işveren tarafından işçiye verilen ek maaşlar ve sosyal yardımlar göz önüne alınmıyor. Yılbaşında asgari ücrete gelir vergisi kaldırılmıştı. Asgari ücrete kadar olan kazançlara vergi istisnası uygulanacak. Tüm çalışanların maaşlarının asgari ücrete kadar olan kısmı vergi dışı kalacak.
ASGARİ ÜCRETE YAPILAN ZAM KİMLERİ KAPSIYOR?
Asgari ücret artışı, işverenlerden genel sağlık sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılardan evde tarhana yapan kadınlara, işsizlik sigortası alanlardan yurtiçi ve yurtdışı borçlanma yapanlara kadar birçok kişiyi kapsıyor. Asgari ücretlinin kıdem ve ihbar tazminatı tutarları yükselecek. İşsizlik ödeneği ile kısa çalışma ödeneğinin tavanı yükselecek.
ARA ZAM TÜM SEKTÖRLERİ ETKİLİYOR MU?
Asgari ücret, tüm sektörleri kapsayacak şekilde belirleniyor. Deniz-basın iş kanunları ile Borçlar Kanunu’na tabi olarak çalışan işçilere de ödenecek maaş asgari ücretin altında olamıyor. İş kollarına, işçinin yaşına göre ayrım söz konusu değil. Yer altında çalışan işçilere ödenecek asgari ücret de normal asgari ücretin iki katından az olamıyor.
Asgari ücretin nasıl belirlendiği ve arttığı ile ilgili bazı sorular ve cevaplar şöyle:
ASGARİ ÜCRET NASIL HESAPLANIR?
Ücretin günlük olarak saptanması temel ilkedir. Aylık, haftalık, saatlik, adet başına veya iş tutarına göre ücret verilen durumlarda buna uygun düzenlemeler yapılıyor. Saatlik ücret aylık 30 iş günü esas alınarak hesaplanır. Haftada bir gün yasal olarak zorunlu ücretli izin ve 45 saatlik haftalık normal çalışma süresi vardır.
ASGARİ ÜCRETİN ALTINA ÖDEME YAPILIR MI?
İşçilere asgari ücretten az ücret verilemez. İş sözleşmelerine ve toplu iş anlaşmalarına bunun tersi hükümler konulamaz, konulsa dahi geçersiz olur. Belirlenen asgari ücreti vermeyen veya eksik veren işveren temsilcisine idari para cezası kesiliyor.
ASGARİ ÜCRET YÜKSELİNCE NELER DEĞİŞECEK?
İşsizlerin aldığı para aynı oranda yükselecek. Emeklilik için doğum ve askerlik borçlanması yapanların ödeyecekleri tutarlarda artış olacak. İş yapamazlık ödeneğinde artış olacak. Yaşlılık, evde bakım, engelli maaşları da ara zamla birlikte artacak.
MAAŞLARIN VERGİ DİLİMİNE GİRMESİ ENGELLENECEK Mİ?
Asgari ücrete zam yapılmasının ardından çalışanların maaşlarının azalmaması için de vergi ayarlaması yapılması planlanıyor. Bunun için ücretlerin Gelir Vergisi Kanunu’nun ikinci dilimine girmesi engellenecek. Ücret üzerindeki vergilerde yapılacak ayarlamayla çalışanların gelirlerinin yükseltilmesi amaçlanıyor. Sigortalıların yüzde 41’i asgari ücretle çalışıyor.